Boosheid, woede: als mediator maak ik het dagelijks mee in mediationgesprekken. Vaak vermindert of verdwijnt het in de loop van de gesprekken door inzicht, begrip en acceptatie. Maar soms is het blijvend en maakt het de eigenaar kapot. En het verhindert dat een conflict kan worden opgelost en/of een samenwerking kan worden hersteld.
In het boek ‘Niet morgen maar nu’ van dr. Wayne Dyer las ik over boosheid. De inzichten die dat gaf wil ik hier graag met je delen.
Wat doet woede met je?
Woede ontstaat als aan een verwachting niet wordt voldaan. het kan zich uiten in woede-aanvallen, dreigend zwijgen, vijandigheid, uitvallen tegen iemand of een innerlijke oorlog.
Woede werkt verzwakkend. Het kan leiden tot verhoogde bloeddruk, maagzweren, huisuitslag, hartkloppingen, slapeloosheid, oververmoeidheid, hartkwalen, verstoorde communicatie en depressiviteit.
Waarom worden we boos?
Woede is een aangeleerde reactie op frustratie. Het is gedrag dat je ooit hebt aangeleerd omdat je er voordeel van had. Bijvoorbeeld boos worden als kind als iets niet mag en merken dat je dan alsnog je zin krijgt. Dus dat ga je vaker doen totdat het een gewoonte wordt.
Woede is het resultaat van denken. Het is niet iets wat je overkomt. Als je in een situatie komt die niet zo verloopt als jij graag wil, dan vertel je jezelf dat dat niet zo hoeft te zijn (frustratie) en dan kies je voor het aangeleerde gedrag dat daarbij hoort: boos worden.
Boosheid heeft geen enkele zin
In het leven gaan dingen vaak niet zoals je wilt, mensen gedragen zich vaak niet zoals je wilt. Elke keer dat je boos wordt kies je er in feite voor om jezelf te laten frustreren door de realiteit. Eeigenlijk is dat heel dom: boos worden over iets wat je toch niet kunt veranderen.
De enige die daar last van heeft dat ben jezelf (al zal het ook niet prettig zijn voor de mensen om je heen).
Boosheid voorkomen
Je kan voorkomen dat je boos wordt door je mindset te veranderen:
- Ga anderen zien als mensen die het recht hebben om te zijn zoals ze zijn, zoals jij dat recht ook hebt. dan vind je gedrag van anderen waarschijnlijk nog steeds niet prettig, maar echt boos worden hoeft dan niet meer.
- Bedenk dat je woede geen zin heeft: er verandert niets door en je hebt er alleen maar jezelf mee, want het is niet fijn om je zo opgefokt te voelen.
- Geef anderen niet de macht om jou van streek te maken. Weiger je te ergeren aan iemand anders.
- Verwacht minder van anderen, dan word je ook niet zo snel teleurgesteld.
- Ga werken aan zelfliefde: iemand die van zichzelf houdt belast zichzelf niet met woede en frustratie.
Je boosheid uitstellen
Soms is het te laat om boosheid te voorkomen, dan voelen we een woedeaanval aankomen of we zitten er al middenin…
Wat als je boosheid voelt opkomen? Hoe kan je daarmee omgaan? Als je merkt dat je toch boos wordt, probeer dan het boos worden uit te stellen.
Als je in bepaalde omstandigheden normaal boos wordt, stel dan je woede-uitbarsting 15 tellen uit en barst dan los zoals je gewend bent.
Probeer het de volgende keer 30 tellen uit te stellen. Voer het aantal tellen steeds verder op.
Zo krijg je steeds meer zelfbeheersing. Het is als het ware een spier die je kan trainen. Met veel oefening kan je woede helemaal elimineren.
En wat als je toch een woede-aanval krijgt?
- Ga dan (als het kan) weg uit de situatie en geef lucht aan je woede.
- Ga rennen, beuk in je matras, schreeuw keihard onder de douche, ga schelden in een lege kamer… Wat jij lekker vindt, als een ander er maar geen last van heeft.
- Ga daarna voor de spiegel staan. Accepteer de woede en het feit dat jij woedend bent.
- Zeg 10-15 keer hardop in de spiegel: “ik ben woedend en dat is okay.” laat er iedere keer ongeveer 10 tellen tussen zitten om echt in je lijf te voelen wat het met je doet als je dit zegt.
- Doe dit daarna nog een keer maar dan met deze zin: “ik mag er zijn, ik ben goed zoals ik ben, ook nu ik boos ben.”
Tegen jezelf praten in de spiegel kan heel onwennig en gek voelen, maar geloof me: het werkt!!
doordat je je boosheid accepteert en omdat je jezelf inclusief je boosheid accepteert ontstaat er ruimte om te begrijpen waarom je boos bent en er ontstaat ruimte om er anders mee om te gaan. - En wat ook helpt: humor. Het is onmogelijk om te lachen en tegelijkertijd boos te zijn.
Genoeg manieren om met boosheid aan de slag te gaan toch?! Maar… Misschien wil je helemaal niet aan de slag met boosheid. Misschien wil je gewoon boos blijven…
Waarom blijven we boos?
Als boosheid geen zin heeft, waarom zou je daar dan, bewust of onbewust, dan toch voor kiezen? Dat komt doordat boosheid je ook voordelen kan opleveren:
- Je hoeft geen verantwoordelijkheid te nemen voor je gevoelens. Je gebruikt je woede om een ander of een gebeurtenis de schuld te geven.
- Met je woede kun je mensen manipuleren. Vooral mensen die jonger, fysiek zwakker of mentaal zwakker zijn.
- Je krijgt er aandacht door.
- Woede is een makkelijk excuus: “ik kon me niet beheersen.”
- Je kan er je zin mee doordrijven omdat andere mensen geen zin hebben in je boze gedrag.
- Je kan er intimiteit en liefde mee vermijden als iets of iemand te dichtbij komt.
- Je kan anderen met schuldgevoelens manipuleren doordat ze zich afvragen wat voor ergs ze hebben gedaan dat jou zo kwaad maakte. Dat geeft je macht.
- Je kan het gebruiken om uit contact te gaan als een situatie te dreigend voor je wordt.
- Na een woedeaanval kan je medelijden met jezelf hebben omdat niemand je begrijpt.
- Als je boos bent verwachten mensen niet van je dat je nog helder kunt nadenken.
- Je kan je verlies of je slechte prestatie verontschuldigen met een woede-aanval. Misschien laten mensen je zelfs wel winnen.
Als boosheid in mediation blijft
Er zijn dus genoeg redenen om boos te blijven. Als ik bemerk in een mediation dat boosheid blijft hangen, ondanks dat er goed met elkaar is gesproken, dan las ik een caucus in. Dat biedt mij de gelegenheid om 1-op-1 met de betreffende partij te praten over het waarom van de boosheid, zonder dat die persoon dan gezichtsverlies lijdt naar de andere partij toe.
